Gorzka pomarańcza
W związku z tym, że zapewne wielu z was jako postanowienie noworoczne podjęło zobowiązanie o utracie kilku kilogramów, teraz parę słów o gorzkiej pomarańczy, która zaczęła pojawiać się jako składnik suplementów diety wspomagających odchudzanie.
W skrócie – jej działanie polega na przyspieszaniu metabolizmu oraz zwiększaniu termogenezy. Jednak efekt odchudzający gorzkiej pomarańczy jest nadal kontrowersyjny i wymaga dalszych badań klinicznych.
Językiem medycyny zachodu…
Składnikiem czynnym gorzkiej pomarańczy jest synefryna, naturalny substytut efedryny, która pobudza przemianę materii, zmniejsza apetyt, równocześnie wzmaga aktywność i wydolność psychiczną i ruchową. Gorzka pomarańcza ma zdolność przyłączania się do specyficznej grupy receptorów B-3 obecnych w tkance tłuszczowej. W efekcie powoduje wzrost uwalniania tłuszczy z zapasów organizmu do produkcji energii.
Gorzka pomarańcza jest takżę stosowana w niestrawności, by ulżyć w mdłościach, złagodzić dolegliwości żołądkowe takie jak wzdęcia, uczucie rozpierania w podbrzuszu. Badania pokazują, że jest efektywna w zmniejszaniu rozdęcia żołądka.
Ponadto gorzka pomarańcza jest silnym stymulantem niektórych nerwów kontrolujących krążenie krwi, dlatego może powodować wzrost ciśnienia i przyspieszenie pracy serca. W związku z tym powinna być stosowana z ostrożnością przez osoby z nadciśnieniem. Powoduje także skurcz niektórych naczyń w nosie, zatokach i trąbce Eustachiusza, zapobiegając tym samym reakcji alergicznej. Synefryna ma także działanie rozkurczowe na układ oddechowy.
Niemiecka Komisja E zatwierdziła wykorzystanie gorzkiej pomarańczy na utratę apetytu i ból brzucha.
W suplementach diety gorzka pomarańcza pojawia się wraz z kofeiną – a zarówno kofeina jak i synefryna są stymulantami przyspieszającymi metabolizm. Stosując te dwie substancje należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ ich działanie ma charakter synergistyczny. Obecnie gorzka pomarańcza jest często dodawana do ziołowych receptur odchudzających jako zamiennik dla efedryny, która ze względu na swoje silne działanie została wycofana ze sprzedaży w Polsce.
A w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej…
Korzystając z podziału na smaki w Medycynie chińskiej gorzka pomarańcza jest gorzka(podobnie jak np. kawa), dlatego kieruje energię w dół i może byś stosowana jako stymulant trawienia.
Co ciekawe, Medycyna Chińska rozróżnia dwa rodzaje gorzkiej pomarańczy – owoc dojrzały i niedojrzały i wg niej różnią się one obszarem oraz siłą działania! Zhi Ke to dojrzała gorzka pomarańcza, a Zhi Shi to jej niedojrzały odpowiednik – ten sam owoc, ale zbierany w różnych stadiach rozwoju!
Posługując się metaforami typowymi dla TMC – młodość jest gwałtowna, raptowna, a dojrzałość charakteryzuje się statecznością, rozwagą i spokojem. Możemy to odnieść do owoców – dojrzała gorzka pomarańcza ma łagodniejszą naturę, jest większa, zużyła ona więcej energii na wzrost. Owoc niedojrzały zazwyczaj jest mniejszy, jego energia nie rozprzestrzeniła się w procesie dojrzewania i tym samym jest gwałtowniejszy w swym działaniu.
Ponadnto Zhi Ke “działa ku górze (…), leczy zaburzenia w obszarze klatki piersiowej, przepony oraz skóry i włosków na skórze”, oddziałuje bardziej na Płuca – stosowana jest w celu pobudzenia przepływu Qi, które objawia się kaszlem, rozpieraniem, zaparciami. Zhi Shi “działa w dole (…), leczy zaburzenia Serca, brzucha, Śledziony i Żołądka”.
Gorzka pomarańcza w TMC była wykorzystywana przez tysiące lat w celu poprawy krążenia, funkcji wątroby, stymulacji funkcji przewodu pokarmowego, leczenia niestrawności i zapalenia oskrzeli. Było także wykorzystywane w dnie, bólach gardła i bezsenności. Chińskie receptury zawierające zioło są wykorzystywane w leczeniu kaszlu, przeziębień, anoreksji, aby zmniejszyć apatyczność. Ostatnio Zhe Ke jest szeroko stosowane w leczeniu wypadania narządów – odbytu czy macicy.
Źródła:
A. Krzemińska, skrypt: “Zioła i klasyczne receptury ziołowe w Medycynie Chińskiej” Kraków 4-7 września 2014
Phyllis A. Balch “Prescription for Herbal Healing”